kontrol etme davranışları ne demek?
Kontrol Etme Davranışları Hakkında Bilgi
Kontrol etme davranışları, bir kişinin başkalarını veya durumları yönetme, yönlendirme ve üzerinde güç sahibi olma ihtiyacını ifade eden davranışlardır. Bu davranışlar, çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir ve hem ilişkilerde hem de bireysel yaşamda önemli etkilere sahip olabilir. Kontrol etme davranışları, altında yatan çeşitli psikolojik nedenlere sahip olabilir.
Kontrol Etme Davranışlarının Belirtileri:
- Aşırı Eleştirel Olma: Sürekli olarak başkalarının hatalarını bulma ve eleştirme eğilimi.
- Mükemmeliyetçilik: Hem kendinden hem de başkalarından kusursuz olmalarını bekleme.
- Mikro Yönetim: Başkalarının işlerini sürekli olarak kontrol etme ve müdahale etme.
- Sürekli Talepkarlık: Sürekli olarak başkalarından bir şeyler isteme ve beklentileri yüksek tutma.
- Suçlama: Hata yaptığında sorumluluk almaktan kaçınma ve başkalarını suçlama.
- Duygusal Manipülasyon: Başkalarını kendi istekleri doğrultusunda yönlendirmek için duygusal taktikler kullanma.
- İletişim Eksikliği: Açık ve dürüst iletişim kurmak yerine, pasif-agresif veya dolaylı iletişim kurma.
- Sınır İhlali: Başkalarının kişisel sınırlarına saygı duymama ve sürekli olarak bu sınırları aşma.
- Kıskançlık: İlişkilerde aşırı kıskançlık ve sahiplenici davranışlar sergileme.
Kontrol Etme Davranışlarının Nedenleri:
- Kaygı: Belirsizlikten ve kontrol kaybından duyulan kaygı, kontrol etme davranışlarını tetikleyebilir.
- Güvensizlik: Kendine güvensizlik, başkalarını kontrol ederek kendini daha güvende hissetme ihtiyacına yol açabilir.
- Geçmiş Travmalar: Geçmişte yaşanan travmatik olaylar, kontrol kaybı duygusunu tetikleyebilir ve kontrol etme davranışlarına neden olabilir.
- Öğrenilmiş Davranışlar: Çocuklukta veya ergenlikte gözlemlenen kontrol etme davranışları, zamanla öğrenilmiş ve benimsenmiş olabilir.
- Düşük Özsaygı: Düşük özsaygı, başkalarını kontrol ederek kendini daha değerli hissetme ihtiyacına yol açabilir.
- Mükemmeliyetçilik: Mükemmeliyetçi düşünceler, her şeyin kontrol altında olmasını istemeye neden olabilir.
Kontrol Etme Davranışlarının Sonuçları:
- İlişkilerde Sorunlar: Kontrol etme davranışları, ilişkilerde güvensizlik, gerginlik ve çatışmalara yol açabilir.
- Düşük Özsaygı: Başkalarını kontrol etme ihtiyacı, kişinin kendi özsaygısını olumsuz etkileyebilir.
- Kaygı ve Depresyon: Kontrol etme davranışları, kaygı ve depresyon gibi ruh sağlığı sorunlarına katkıda bulunabilir.
- Yalnızlık: İnsanlar, kontrolcü davranışlar sergileyen kişilerden uzaklaşabilir, bu da yalnızlığa yol açabilir.
Tedavi ve Yardım:
Kontrol etme davranışları, bir ruh sağlığı uzmanı tarafından tedavi edilebilir. Terapi, altta yatan nedenleri anlamaya ve daha sağlıklı davranışlar geliştirmeye yardımcı olabilir. Psikoterapi ve bilişsel%20davranışçı%20terapi gibi yaklaşımlar, kontrol etme davranışlarıyla başa çıkmada etkili olabilir. Kişinin öz%20farkındalık geliştirmesi de önemlidir.
Unutmayın ki, kontrol etme davranışları genellikle bir yardım çığlığıdır ve altında yatan derin nedenlere sahiptir. Bu davranışları sergileyen kişilere karşı anlayışlı olmak ve profesyonel yardım almalarını teşvik etmek önemlidir.